Zrosty wewnątrzmaciczne i zespół Ashermana

Zrosty wewnątrzmaciczne (IUA - intrauterine adhesions) są to włókniste połączenia tkankowe, występujące w jamie macicy i łączące przeciwległe lub sąsiadujące ze sobą obszary. Powstaję zawyczaj na skutek różnorodnego typu urazów działających na błonę śluzową macicy i miometrium np. pod wpływem działania czynników infekcyjnych lub mechanicznych. Najczęściej zrosty wewnątrzmaciczne są powikłaniem zabiegów medycznych przeprowadzanych w jamie macicy lub na macicy. Zabiegi wyłyżeczkowania jamy macicy, szczególnie w okresie połogu, ale także inne zabiegi, nawet tak nowoczesne, jak zabiegi histeroskopowe, szczególnie jeśli są przeprowadzane przez osoby o mniejszym doświadczeniu mogą wiązać się z ryzykiem powstawania zrostów.

Zrosty wewnątrzmaciczne mogą mieć różne nasilenie, a co za tym idzie różne znaczenie kliniczne.

Objawiają się skąpymi miesiączkami lub w cięższych postaciach całkowitym wtórnym brakiem miesiączki. Mogą być przyną niepłodności, szczególnie gdy, mają wieksze nasilenie lub blokują dostęp do ujść macicznych jajowodów.

W przypadku ich podejrzenia zabronione jest przeprowadzane jakichkolwiek zabiegów przeprowadzanych na ślepo, tj. hegarowania, łyżeczkowania lub zakładania wkładki wewnątrzmacicznej. Metodą z wyboru w ich leczeniu jest przeprowadzenie histeroskopii.

W przypadkach bardziej zaawansowanych do diagnostyki przed operacją histeroskopową przeprowadza się histerosalpingografię.

Zrosty o mniejszym nasileniu mogą być usuwane histeroskopowo w warunkach ambultoryjnych bez znieczulenia co jest w większości przypadków bezbolesne, o ile lekarz przeprowadzający zabieg biegle opanował technikę przeprowadzania histeroskopii i pacjentka nie ma nadmiernie podwyższonego progu bólowego.

Fot 1. Histeroskopia - zrosty wewnątrzmaciczne o małym nasileniu w prawym rogu jamy macicy przed i zaraz po histeroskopowym usunięciu

Zrosty o dużym nasileniu należą do trudniejszych zabiegów w histeroskopii operacyjnej i powinny być przeprowadzane tylko przez najbardziej doświadczonych chirurgów wyspecjalizowanych w histeroskopii, by nie nasilić istniejącej już patologii.

Zabiegi w przypadku zrostów o dużym nasileniu powinny być przeprowadzane w towarzystwie dodatkowych metod monitorowania przebieg zabiegu takich jak radiografia śródoperacyjna lub laparoskopia, gdyż wiążą się z podwyższonym ryzykiem przebicia macicy podczas histeroskopii, a samodzielnie przeprowadzan histeroskopia może wiązać się z wytworzeniem tzw. fałszywego kanału i nieprawidłowym kierunkiem operacji.

Zespół Ashermana to postać zrostów wewnątrzmacicznych o największym nasileniu, odpowiadający przypadkom całkowitego zarośnięcia jamy macicy i całkowitego braku miesiączek.

Dr n. med. Artur Ludwin specjalizuje się w leczeniu najtrudniejszych przypadków zrostów wewnątrzmacicznych oraz zespołu Ashermana osiągając bardzo dobre wyniki przy zastosowaniu własnego sposobu monitorującego przebieg histeroskopowego usuwania zrostów z wykorzystaniem transrektalnej ultrasonografii śródoperacyjnej.

Wyniki leczenie stosowanego przy użyciu tej metody zostały zaprezentowane na jednej z głównych sesji odbywającego się na Sardyni w Cagliari kongresu European Society of Gynecological Endoscopy.

Aktualnie Dr Artur Ludwin do monitorowania najtrudniejszych zabiegów histeroskopowej synechiotomii stosuje 4D transrektalną ultrasonografię śródoperacyjną, co pozwala mu zmniejszyć ryzyko powikłań i uzysiwać bardziej optymalne rezultaty anatomiczne i przywracać funkcję macicy.

Wszystkie zabiegi bez użycia znieczulenia są przeprowadzane w Ludwin & Ludwin Ginekologia natomiast w znieczuleniu ogólnym w prywatnym Szpitalu Centermed.